Trafo Yağları
Trafo yağları, yağlı tip transformatörlerde izolasyon ve soğutma amacıyla kullanılan özel formüle edilmiş mineral veya sentetik bazlı yağlardır. Transformatörün elektriksel ve termal performansı için kritik öneme sahiptirler.
Özellikleri
- Yüksek dielektrik dayanım: Elektrik yalıtımı için üstün izolasyon özellikleri
- Düşük viskozite: Etkin soğutma için iyi akışkanlık
- Yüksek oksidasyona direnç: Uzun süreli kullanım için stabilite
- Düşük asit değeri: Korozyonu minimize etme
- Yüksek parlama noktası: Güvenlik için yüksek ısı dayanımı (genellikle >140°C)
- Düşük akma noktası: Soğuk iklimlerde bile akışkanlık (-40°C'ye kadar)
- Yüksek termal iletkenlik: Etkili ısı transferi
- PCB içermeyen formül: Çevre dostu özellik
- Nem tutmama özelliği: Yalıtım performansının korunması
- Çözünmüş gaz analizi uygunluğu: Arıza teşhisine imkan tanıma
Kullanım Alanları
- Güç transformatörleri
- Dağıtım transformatörleri
- Ölçü transformatörleri (akım ve gerilim trafoları)
- Yüksek gerilim kesicileri
- Kademe değiştiriciler
- Reaktörler
- Yağlı tip bushing (geçit izolatörleri)
- Yağ soğutmalı kondansatörler
- Kablo başlıkları
- Yüksek gerilim test ekipmanları
- Açık deniz platformlarındaki trafolar
- Raylı sistem trafoları
- Madencilik operasyonlarındaki trafolar
- Jeneratörlerin soğutma sistemleri
Avantajları
- Mükemmel elektriksel izolasyon sağlar
- Etkin ısı transferi ile soğutma sağlar
- Trafo bileşenlerini oksidasyondan korur
- Transformatörün yük kapasitesini artırır
- Trafo ömrünü uzatır
- Arızaları erken tespit etmede indikatör görevi görür (gaz analizi)
- Bobin ve sargılardaki kısmi deşarjları bastırır
- Ark söndürme özelliği vardır
- Yalıtım kağıdının yaşlanmasını yavaşlatır
- Gürültü seviyesini azaltır
- Bakım maliyetlerini düşürür
- Sistemin güvenilirliğini artırır
- Farklı iklim koşullarında çalışma imkanı sağlar
- Periyodik bakımlarla uzun yıllar kullanılabilir
- Çevresel faktörlere karşı koruma sağlar
- Modern tipleri biyolojik olarak parçalanabilir özelliğe sahiptir
Not: Günümüzde, çevresel kaygılar nedeniyle mineral yağlar yerine bitkisel bazlı, sentetik ester bazlı veya silikon bazlı trafo yağları da geliştirilmiştir. Bu alternatif yağlar, daha yüksek yanma direnci ve çevre dostu özellikleri ile özellikle kapalı alanlarda, gıda tesislerinde ve çevresel açıdan hassas bölgelerde tercih edilmektedir.
